قرارداد چاپ کتاب

قرارداد چاپ کتاب مهمترین اقدامی است که یک فرد قبل از اقدام به چاپ کتاب باید انجام دهد. چاپ کتاب بدون تنظیم و امضاء قرارداد چاپ کتاب برای صاحب اثر به منزله واگذاری تمام حق و حقوق خود به ناشر است. چاپ کتاب یا تولید کتاب مانند هر مقوله دیگری زوایا نکات پیدا و پنهان زیادی دارد. اگر به چاپ کتاب و تولید کتاب به دید یک فعالیت اقتصادی نگاه کنید بهتر متوجه می شوید.  همانطور که در هر امر تولیدی در یک طرف ایده پرداز و کار فرما و در طرف دیگر مجری کار هست در این مقوله هم چنین است. درنتیجه تولید یک کتاب با خود بار مادی و بار معنوی خواهد داشت. این عایدی ها و این حقوق صرفا تحت لوای یک قرارداد منصافه فی مابین می تواند محفوظ باشد. در ادامه سعی می کنیم انوع قراردادهای چاپ کتاب را به اختصار شرح دهیم. انوع قرارداد چاپ کتاب در زیر انوع قراردادهای مرسوم در چاپ کتاب را بیان می کنیم. دوستان و علاقمندان به چاپ کتاب با مطالعه این موارد هم به حقوق خود بعد از چاپ  کتاب آشنا می شوند و هم به روشهای تنظیم و عقد قرارداد در چاپ کتاب واقف خواهند شد.

1-قرارداد چاپ کتاب حق التالیف

2- قرارداد چاپ کتاب مشارکت در چاپ

3- قرارداد چاپ کتاب واگذاری یا فروش اثر

4- قرارداد چاپ کتاب با سرمایه گذاری مؤلف

 

1- قرارداد چاپ کتاب حق التالیف

در این نوع قرارداد ناشر یا سرمایه گذار با مولف قرارداد بسته و درصدی از فروش کتاب را به عنوان حق تألیف به مولف پرداخت می­کند. این نوع قرارداد را ناشرین یا سرمایه گذاران در صنعت نشر بیشتر با کسانی می­بندند که شناخته شده و کتابهایشان پرفروش باشد.

این نوع قرارداد می­تواند برای بعضی از افراد جذاب باشد زیرا نه هزینه­ ای پرداخت می­کنند و نه در پخش نقشی دارند ولی چنانچه فروش کتاب خوب باشد این افراد ضرر می­کنند. چنانچه از فروش کتاب خود مطمئن هستید زیر بار این نوع قرارداد نروید. در این نوع قرارداد حق چاپ همیشه برای ناشر محفوظ می­ماند و نویسنده هم حق التالیف خود را دریافت می کند. بعضا دیده شده که حتی حق التالیف نویسنده هم پایمال شده و یا با مشکلات و مصائب زیادی توسط نویسنده دریافت شده است.

2- قرارداد چاپ کتاب مشارکت در چاپ

در این نوع قرارداد براساس توافق صورت گرفته بین ناشر یا سرمایه گذار و صاحب اثر هزینه چاپ و پخش کتاب و همچنین سود ناشی از فروش کتاب بین طرفین تقسیم میشود.مسئله مهم در این نوع قرارداد که باید لحاظ شود این است که مبلغی که به عنوان هزینه چاپ از طرف ناشر اعلام میشود همان مبلغ واقعی بوده و ناشر یا سرمایه گذار در این بخش از هزینه ها سودی را برای خود در نظر نگرفته باشد.

3- قرارداد چاپ کتاب واگذاری یا فروش اثر

نویسنده یا صاحب اثر در این نوع قرارداد کلیه حقوق مادی و معنوی اثر را به ناشر یا سرمایه گذار در ازای دریافت مبلغی واگذار مینماید و یا نویسنده در ازای دریافت یک مبلغ به صورت سفارشی اثری را برای ناشر یا سرمایه گذار خلق مینماید.

4- قرارداد چاپ کتاب با سرمایه گذاری مؤلف

در این حالت نویسنده با تقبل کلیه هزینه های چاپ صاحب اثر خود خواهد بود و از تمامی مزایای آن نیز برخوردار خواهد بود. لازم به ذکراست در زمان عقد این نوع قرارداد نویسنده میبایست دقت نماید تا در بند یا ماده ی تعیین کننده صاحب حقوق مادی و معنوی اثر حتماً نویسنده یا صاحب اثر ذکر گردد.برخی دوستان این مدل قراداد چاپ کتاب را به دلیل اینکه اعتقاد دارند کتابی واقعا کتاب است که ناشر روی آن سرمایه گذاری کند ولا غیر، رد می کنند. این دوستان حتما روش ناشر-مولف را که در گذشته در این مملکت رواج داشته را نمی شناسند.

به این دوستان پیشنهاد می کنیم حتما از صفحه مجوز چاپ کتاب که به تفصیل نسبت به این روش توضیح داده شده را مطالعه نمایند. لازم به ذکر است وقتی یک فردی که دو اثر داشته باشد و بخواهد از بیمه نویسندگی بهره مند شود هرگز مورد سوال قرار نمی گیرد که اثرش را ناشر سرمایه گذاری کرده یا خیر. علاقمندان به بیمه نویسندگی ابتدا باید در صندوق هنرمندان عضو شوند و سپس با دریافت یک معرفی نامه به کانون اهل قلم مراجعه کرده و نسبت به دریافت معرفی نامه به بیمه اقدام میکنند. هرگز در این مسیر سوال یا مواخذه ای نسبت به نوع انتشار اثر نخواهد بود.

لازم به ذکر است در تمام انواع قرارداد نویسنده می تواند حق معنوی اثر را برای خود محفوظ بدارد و حتی با تنظیم صحیح قرارداد میتواند حق چاپ در نوبت های بعدی را در اختیار داشته باشد.

ما در این مرکز برای تنظیم و امضاء قرارداد در ابتدا اثر را بررسی کرده و سپس براساس رزومه صاحب اثر و کیفیت اثر نگارش شده، نوع قرارداد را تعیین و پیشنهاد می کنیم.

دوستان قصد چاپ کتاب دارند حتما صفحه چاپ کتاب را که حاوی مطالب مفیدی در این زمینه بوده را مطالعه نموده و آن دسته از دوستانی هم که قصد دارند از پایان نامه خود کتاب چاپ نمایند پیش از هر اقدامی صفحه تبدیل پایان نامه به کتاب را مطالعه نمایند. در ادامه نمونه ی قراردادی که این مرکز با نویسندگان اثر اولی و یا افرادی که تمایل دارند با سرمایه خود اثرشان را منتشر کنند آورده شده است.

نکات حیاتی در تنظیم قرارداد چاپ کتاب

صاحبین آثار دقت کنند که با هر مرکز نشری که قصد همکاری دارند در قراردادشان این موارد شفاف مشخص و معین شوند:

1- شفافیت در موضوع قرارداد. یعنی سعی شود حتی المقدور عنوان کتاب ذکر شده در قرارداد با عنوانی که قرار است منتشر شود کاملا یکسان باشد. درصورت احساس نیاز به تغییر احتمالی این موضوع را به عنوان متمم یا ضمیمه به قرارداد به صورت مکتوب اضافه نمایید.

2- نوبت چاپ. حتما ذکر شود که این قرارداد برای چه نوبت چاپ کتاب و چند نوبت چاپ کتاب ذکر شده در قسمت موضوع قرارداد است.

3- حیطه وظایف و تعهدات ناشر در قبال قرارداد.

4- اختیارات نویسنده در انتخاب چاپ و نشر اثر در نوبت های بعدی. هرچند احتمالی.

5- اختیارات نویسنده نسبت به انتخاب مراکز دیگر جهت انواع استفاده های دیگر از اثر. مثل واگذاری به خواننده در مورد ترانه یا واگذاری به کارگردان درمورد فیلمنامه . یا حتی نشر الکترونیکی یا صوتی یا ایجاد پادکست و…

ذکر این موارد در قرارداد کمک میکند تا درصورت بروز اختلافات احتمالی حقوق ناشر و نویسنده محفوظ بماند. به قول قدیمی ها

جنگ اول به از صلح آخر